Polska wciąż nadrabia zaległości w stosunku do najlepszych gospodarek świata, tymczasem pojawiły się nowe wyzwania w postaci odbudowy ładu ekonomicznego po pandemii COVID, ale już według nowych standardów zrównoważonego rozwoju, z jak najmniejszą szkodą dla środowiska naturalnego.

 
Nowoczesne kadry są i będą niezbędne do dalszego rozwoju naszej gospodarki, a zapotrzebowanie na wyspecjalizowanych managerów, koordynatorów, specjalistów różnego stopnia, będzie w najbliższych latach ciągle rosło, przekładając się na dobre zarobki. Pytanie przed którym stają maturzyści - co i gdzie studiować - ma w tym względzie niebagatelny wydźwięk.
Dla tych, którzy nie widzą się w karierze na morzu, Akademia Morska w Szczecinie oferuje rozbudowany zestaw studiów na kierunkach lądowych, czyli takich, po ukończeniu których, absolwenci rozwijają karierę na lądzie, bez konieczności pływania na statkach. Ale można też całe życie być związanym z morzem, a nie postawić nogi na trapie statku! Statystyki mówią, że na jedną osobę pływającą, przypadają 4 osoby pracujące w obsłudze gospodarki morskiej na lądzie. Wiele z nich pracuje w branży TSL (transport-spedycja-logistyka), a swoje wykształcenie zdobyli w Akademii Morskiej na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym Transportu (WIET).

Transport

Kształcenie na kierunku transport obejmuje wiele modułów, które sprawiają, że absolwenci czują się swobodnie, gdy przychodzi czas wyboru ścieżki zawodowej. Przedmiotem studiów są zagadnienia, które mają wpływ na jakość naszego codziennego życia, na przykład projektowanie systemów kierowania ruchem w dużych miastach. Doskonałe obeznanie i umiejętność rozwiązywania bieżących problemów transportowych daje absolwentom możliwość zostania specjalistami w różnych gałęziach transportu (drogowym, kolejowym, wodnym śródlądowym).
Z racji bliskich konotacji Akademii z morzem, prężnie rozwijają się specjalności eksploatacja portów i floty morskiej i terminali kontenerowych. Do ich wyboru, w kontekście rozbudowy terminalu w Świnoujściu, zachęca - w jednym z wywiadów - sam rektor Akademii Morskiej, dr hab. inż. kpt. ż.w. Wojciech Ślączka, prof. AMS:

 Kadry do obsługi przyszłego terminala kształcimy w naszej uczelni na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym Transportu. To tam studenci specjalizują się w zakresie eksploatacji portów i floty. To tam kształcimy inżynierów, którzy będą doskonale przygotowani do zarządzania i obsługi terminalu - mówi rektor AMS.

Kierunek transport na WIET, zdobył w 2021 roku, w zestawieniu miesięcznika i portalu edukacyjnego Perspektywy, 3. pozycję w skali całego kraju. Doceniono przede wszystkim pełne sukcesów zawodowych losy absolwentów, akredytacje krajowe i międzynarodowe oraz możliwość studiowania w języku angielskim na studiach II stopnia.

Zarządzanie

W Akademii Morskiej są dwa kierunki, na których studenci studiują zarządzanie. Oba kształcą przyszłą kadrę zarządzającą średniego i wysokiego szczebla. Na zarządzaniu i inżynierii produkcji (ZiIP), uzyskuje się tytuł inżyniera, który predestynuje absolwentów do pracy w działach organizacji produkcji i działach kontroli jakości przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych i innych jednostkach doradczych, nadzoru, czy administracji publicznej, w których wymagana jest wiedza techniczna, ekonomiczna i informatyczna. Jak mówi dr Justyna Lemke, koordynatorka kierunku zarządzanie i inżynieria produkcji:

  Istotne jest, mówiąc w skrócie, żeby inżynier-manager mógł bez problemu porozmawiać z technologami o szczegółach procesu produkcyjnego, właściwościach materiałów, półproduktów i innych, czysto technicznych kwestiach.

Studenci ZiIP mają niepowtarzalną okazję, aby w ramach realizacji programu studiów (zarówno I i II stopnia) zaliczyć kompleksowe przygotowanie do branżowych egzaminów i uzyskać certyfikaty Lider Lean Manufacturing i Lean Six Sigma Yellow Belt (certyfikowane przez SwissCert), które potwierdzają bardzo wysokie kompetencje w zarządzaniu jakością i są doceniane przez najlepszych pracodawców. Podejście do egzaminów i ich zaliczenie jest jednocześnie traktowane jako zdanie egzaminu przewidzianego w toku studiów.

Natomiast studia na kierunku zarządzanie, które kończą się uzyskaniem tytułu licencjata, są bardziej skupione na ogólnych aspektach zarządzania przedsiębiorstwami, szczególnie w sektorze gospodarki morskiej, zarówno w przedsiębiorstwach sektora TSL jak i stoczniowego czy offshore (platformy wiertnicze, morskie farmy wiatrowe). Jedną ze specjalności obieranych przez studentów jest zarządzanie bezpieczeństwem przedsiębiorstwa lub instytucji pod kątem ryzyka i potencjalnych kryzysów, zasobów ludzkich, informacji, płynności finansowej itp. Zatem tylko od fantazji absolwentów zależy w jakim kierunku poprowadzą swoją karierę zawodową i w jakim sektorze znajdą zatrudnienie. Statystyki opisujące losy osób opuszczających mury AMS z dyplomem w ręku, pokazują, że z tym „znalezieniem” nie ma problemów.

Dalsza ścieżka rozwoju zawodowego absolwentów zarządzania może toczyć się tradycyjnym torem awansów w strukturze firmy lub instytucji, lub - w przypadku osób o zacięciu naukowym – może skierować się na dalsze pogłębianie wiedzy, studia podyplomowe, w tym studia MBA i doktoranckie. Są też tacy studenci, którzy mają pomysł, wewnętrzną energię i marzą o założeniu własnej, dobrze prosperującej firmy.

Biznes na własną rękę – z dyplomem AMS

Bez względu na rodzaj i formę studiów z zarządzania, wykładowcy w Akademii Morskiej szczególną uwagę przykładają do gruntownego przygotowania absolwentów do prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Nie każda z osób kończących zarządzanie jest nastawiona na hierarchiczną karierę w korporacjach i dużych przedsiębiorstwach. Jak pokazują badania, wiele osób wybiera studia z zarządzania, aby zdobyć wiedzę i umiejętności na najwyższym poziomie i samodzielnie prowadzić większe lub mniejsze firmy usługowe, handlowe, produkcyjne, konsultacyjne itp.

Sporo młodych przedsiębiorców, tuż po ukończeniu szkoły średniej, z powodzeniem zaczyna „własny biznes”, który dynamicznie się rozwija, zdobywa nowych klientów, ale w pewnym momencie zaczyna brakować wiedzy, rozpoznania, pewności siebie by przenieść swoją firmę na inną skalę, rozwinąć działalność o zasięgu ogólnokrajowym czy nawet europejskim. Pakiet wiedzy i umiejętności poruszania się w świecie biznesu przekazywany podczas studiów w Akademii Morskiej sprawia, że liczne grono absolwentów AMS z sukcesami rozwija własne przedsięwzięcia i potem z łatwością przeskakują ten próg wypływając na szerokie wody działalności biznesowej.

Logistyka

Hasło „łańcuch dostaw” jest podczas studiów na kierunku logistyka odmieniane przez wszystkie przypadki. Nic dziwnego, bo to kluczowe pojęcie, wokół którego koncentruje się kształcenie logistyków. Światowa pandemia COVID-19 uświadomiła wszystkim jak ważna jest ich praca.

Wszystkie media, przez ostatnie miesiące, dodawały do hasła „łańcuchy dostaw” najróżniejsze przymiotniki: naruszone, zerwane, zakłócone albo nadszarpnięte, zregionalizowane, przeciążone, skrócone itp. W cieniu tych niepokojących informacji stał niezliczony sztab logistyków usilnie starających się utrzymać światową sieć dystrybucji towarów na możliwie zadowalającym poziomie. Perturbacje związane z pandemicznymi obostrzeniami, lockdownami i hibernacją niektórych działów gospodarki, zmusił wielkie i małe przedsiębiorstwa do innego spojrzenia na zagadnienia ciągłości dostaw. Szczęśliwie dla nas, światowa gospodarka, między innymi - dzięki pracy branży TSL - uniknęła głębokiej zapaści. To dzięki wykształconym, mającym wiedzę popartą praktyką managerom i pracownikom mieliśmy na naszych sklepowych półkach towary przez cały czas trwania pandemii, pomimo, że niektóre z nich, przebywały długą drogę aby do nas dotrzeć.

Studia w Akademii Morskiej przygotowują absolwentów do całego szeregu zadań, które mogą spotkać w swoje karierze logistycy. Są to na przykład, znajomość optymalizacji zapasów, planowania pozyskania półproduktów, dywersyfikacji dostaw i innych problemów związanych z lokalnym i globalnym przepływem towarów. Wszystko to, w oparciu o najnowsze osiągnięcia cyfryzacji tych procesów. Używanie rozbudowanych programów komputerowych i aplikacji smartfonowych jest już powszechne, a ich znaczenie będzie jeszcze rosło z upływem lat. Wysokiej klasy logistyk będzie zawsze biegłym użytkownikiem pakietu programów niezbędnych w jego lub jej pracy. Na kształceniu właśnie takiej kadry zależy twórcom programów edukacyjnych na WIET w Akademii Morskiej.

Przyszłość szykuje dla logistyków całą paletę problemów, nad którymi będą musieli się pochylić i próbować znaleźć dla nich rozwiązanie. Dotyczy to również miast, których rola w gospodarce stale wzrasta. WIET jest pierwszym w Polsce wydziałem, na którym uruchomiono specjalność ukierunkowaną na te zagadnienia – logistykę metropolitalną.

 Rokrocznie wzrasta zagęszczenie ruchu kołowego w polskich miastach – mówi dr Kinga Kijewska, koordynatorka kierunku logistyka na WIET – duża ilość samochodów dostawczych w wąskich ulicach historycznych części miast już teraz stanowi nie lada wyzwanie dla logistyki miejskiej, coraz bardziej widoczny jest problem dystrybucji towarów na ostatnim kilometrze – dodaje dr Kijewska.

Z próbami znalezienia rozwiązań dla współcześnie istniejących, realnych problemów, studenci mają do czynienia już na studiach. WIET ma liczne kontakty międzynarodowe, z czego bezpośrednio wynika duża ilość grantów i projektów realizowanych we współpracy z uczelniami z Europy, Japonii i Australii. Studenci są również częścią tych projektów i aktywnie w nich uczestniczą, stanowią bezpośrednie wsparcie takich inicjatyw. Zdobywając doświadczenie w międzynarodowych zespołach, mają także okazję do publikacji swoich pierwszych artykułów naukowych. Tak działają między innymi projekty GRASS i GRASS-NEXT zorientowane na opracowanie modeli monitorowania miejskiego ruchu pojazdów i zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza, które w jego wyniku powstaje.

TSL w pigułce, czyli nowoczesne laboratoria

Chlubą Wydziału Inżynieryjno-Ekonomicznego Transportu AMS jest kilkanaście nowoczesnych laboratoriów. Najlepiej wyposażonym jest Laboratorium Automatyzacji Procesów Logistyczno-Produkcyjnych, które ma w swoim parku maszynowym naturalnych rozmiarów, w pełni zautomatyzowaną linię produkcyjną do segregacji ładunków, w skład której wchodzą roboty i 3 rodzaje przenośników. W Laboratorium Nowoczesnych Technologii Informacyjnych, dzięki wysokiej klasy sprzętowi, tworzone są interaktywne wizualizacje 3D i inne projekty z dziedziny Virtual Reality. Laboratorium Szybkiego Prototypowania dysponuje drukarkami 3D do wydruku modeli cienkościennych. Kolejne, Laboratorium Systemów Decyzyjnych i Telematyki jest bogato wyposażone we flotę dronów i bogaty zestaw detektorów używanych do zbierania danych o ruchu drogowym.
Wykorzystanie technik komputerowych, jak w każdej nowoczesnej dziedzinie, jest w branży TSL coraz większe i Akademia Morska kładzie szczególny nacisk na zaznajamianie studentów z najnowszymi rozwiązaniami używanymi na co dzień w centrach magazynowych i dystrybucyjnych, terminalach kontenerowych, portach i lotniskach.

Praktyki wedle własnego wyboru

Kolejne roczniki studentów bardzo chwalą sobie innowacyjny system praktyk, który obowiązuje w toku studiów. Generalnie, studenci studiów inżynierskich zobowiązani są do czterotygodniowych praktyk w drugim i trzecim roku studiów. W kwestii wyboru miejsca praktyk, to studenci pod okiem wydziałowego kierownika praktyk decydują gdzie i kiedy je odbędą. Mogą to być firmy, przedsiębiorstwa, instytucje, urzędy państwowe lub samorządowe. Samodzielne znalezienie praktyki, zgodnej z osobistymi preferencjami i kierunkiem studiów, daje cenne doświadczenie realiów rynku pracy, pozwala poznać branżę i ludzi z nią związanych. Idąc dalej, regulamin studiów zezwala na zaliczenie praktyk, jeśli student jest pracownikiem branży TSL. Można zatem pracować na pół etatu, na przykład w firmie kurierskiej bądź transportowej i odpowiedni okres tego zatrudnienia zostanie zaliczony jako praktyka studencka.
W samym Szczecinie i okolicach ma swoje siedziby bardzo wiele firm, które od lat z chęcią przyjmują praktykantów z AMS. Są to głównie przedsiębiorstwa usługowe, produkcyjne, transportowe, hurtownie, centra dystrybucyjne, firmy kurierskie i związane z portem Szczecin-Świnoujście.

Przemysł 4.0 i zrównoważony rozwój – wyznaczniki innowacyjności

Wszystkie wymienione powyżej kierunki studiów, oprócz doskonałych rekomendacji, spaja także ich pełne przygotowanie do funkcjonowania w ramach przemysłu 4.0. Pojęcie to, użyte po raz pierwszy w 2011 roku, obejmuje procesy wprowadzania do gospodarki nowych modeli biznesowych, stosowanie zintegrowanych systemów, które w czasie rzeczywistym reagują na zmienne warunki, minimalizują szkodliwy wpływ na środowisko naturalne, zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju, oraz – co wielce istotne – wprowadzają dalszą, pogłębioną cyfryzację sposobów zarządzania, konstruowania strategii firmy i samych usług i produktów.
Idea, jaka przyświeca twórcom programów kształcenia w AMS, to ukształtowanie ekologicznie świadomych pracowników i przedsiębiorców, którzy będą potrafili pracować w zespole, a w razie potrzeby mogą bezproblemowo przejść w tryb zdalny, którzy znajdują równowagę między pracą zawodową a życiem prywatnym.

Przykłady z życia wzięte

Sporo było powyżej górnolotnych koncepcji i niewątpliwie słusznych haseł, a co z konkretnymi projektami? Naukowcy z WIET zajmują się między innymi badaniami mającymi na celu unowocześnienie systemu środków transportu publicznego w Szczecinie. Konkretnym efektem takich projektów, jest na przykład przyjęcie do realizacji projektu tramwajów dwukierunkowych, czyli takich, które nie potrzebują pętli nawrotnych, co znacznie usprawnia komunikację tramwajową w mieście, szczególnie podczas remontów ulic. Innym wartym wspomnienia projektem, w którym uczestniczą specjaliści z WIET, jest planowane wprowadzenie do eksploatacji w transporcie pasażerskim w Szczecinie autobusów o napędzie elektrycznym.
Całkiem praktycznym i widocznym efektem pracy specjalistów z WIET, są usprawnienia w działaniu miejskiej sygnalizacji świetlnej na ulicach miast, które chronią pieszych minimalizując ryzyko potrącenia przez pojazdy.
W województwie zachodniopomorskim powstaje w ostatnich latach mnóstwo wielkopowierzchniowych hal produkcyjnych i magazynowych wyposażonych w niezliczone ilości maszyn, robotów, automatycznych podajników, skanerów itp. Wszystkie te urządzenia są usytuowane w precyzyjnie określonym miejscu - tak, aby wykorzystać w stopniu maksymalnym ich możliwości i moce przerobowe. To „określone miejsce” jest wynikiem starannych badań, obliczeń, symulacji, prób i optymalizacji, za którymi - w wielu przypadkach - stoją absolwenci WIET.
Takie przykłady najlepiej ilustrują fuzję gruntownego wykształcenia technicznego i praktycznych umiejętności, które charakteryzują podejście do edukacji w Akademii Morskiej w Szczecinie.

Na zakończenie, kilka informacji praktycznych. Akademiki AMS są położone na tyle blisko, że dotarcie do sal wykładowych i laboratoriów WIET zajmuje studentom ok. 3-5 minut. Każdy student pierwszego roku ma również zagwarantowane miejsce w domu studenckim.